30/11/2015 10.00
Το «2ο Πανελλήνιο Φόρουμ για τις Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής» που διοργάνωσε η ΑΝΑΣΑ με διεθνή συμμετοχή ολοκληρώθηκε και εξήγαγε σημαντικά συμπεράσματα για την ανάγκη ενημέρωσης του κοινού και τη διεπιστημονική συνεργασία για την αντιμετώπιση των παθήσεων που αφορούν στις Διαταραχές Πρόληψης Τροφής (ΔΠΤ).
Η πρώτη ημέρα του Φόρουμ, Παρασκευή 13 Νοεμβρίου αναφερόταν κυρίως στο επιστημονικό έργο της ΑΝΑΣΑ, όπου με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Υλοποίηση Δράσεων Ευαισθητοποίησης και Ενημέρωσης του Πληθυσμού και Διεξαγωγή Πανελλαδικής Μελέτης και Έρευνας για τις ΔΠΤ», η επιστημονική ομάδα του έργου ανέλυσε διεξοδικά τις συνολικές επιστημονικές δράσεις.
Το πρόγραμμα, με τίτλο ΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΣΚΕΨΗ επικεντρώνεται σε τρία καινοτόμα για τη χώρα μας επιστημονικά έργα: α.) τη συγγραφή μελέτης πάνω στη θεραπευτική αντιμετώπιση των ΔΠΤ, β.) τη συγγραφή εγχειριδίων για εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που αποτελεί το πρώτο έργο πρόληψης σχετικά με τις ΔΠΤ στη χώρα μας και μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντίστοιχα και από γονείς και κηδεμόνες, και γ.) ένα καινοτόμο ηλεκτρονικό παιχνίδι για smartphone και tablets που απευθύνεται σε μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με σκοπό να οχυρώσει τους μαθητές με σημαντικά στοιχεία διεκδικητικής συμπεριφοράς, ενθάρρυνση κριτικής σκέψης σχετικά με πρότυπα ομορφιάς, πληροφορίες για σωστή διατροφή , χτίσιμο αυτοεκτίμησης και διεκδικητικότητας κ.α. Στο πλαίσιο του έργου αξίζει να σημειωθεί πως υλοποιήθηκε κοινωνική καμπάνια ενημέρωσης του ευρύτερου κοινού, ενώ οι αναλυτικές δράσεις του έργου είναι διαθέσιμες για το κοινό στη διεύθυνση www.anasa-trofigiaskepsi.gr.
H «Μελέτη πάνω στις θεραπευτικές οδηγίες για την αντιμέτωπιση των Διαταραχών Πρόσληψης Τροφής» παρουσίασε εκτενώς τις κυριότερες από τις ειδικές θεραπευτικές παρεμβάσεις (όπως Γνωσιακή – Συμπεριφορική Θεραπεία, Οικογενειακή Θεραπεία, Ψυχοδυναμική Θεραπεία, Διαπροσωπική Θεραπεία). Στη Μελέτη συζητήθηκε επίσης το θέμα της πρόληψης σχετικά με τις ΔΠΤ, καθώς και η εξέταση της φαρμακευτικής αγωγής σχετικά με τις ΔΠΤ. Η πρώτη ημέρα του Φόρουμ έκλεισε με ομιλίες ιατρών (γυναικολόγου, παιδοενδοκρινολόγου και ψυχιάτρου/ψυχοφαρμακολόγου) σχετικά με σημαντικά θέματα ιατρικής φύσης και την εμπλοκή αυτών στην θεραπευτική αντιμετώπιση των ΔΠΤ.
Η 2η ημέρα του Φόρουμ επικεντρώθηκε στο κλινικό μέρος των ΔΠΤ με παρουσία της Πολυκλαδικής/Διεπιστημονικής ομάδας του Κέντρου Ημέρας της ΑΝΑΣΑ, ομιλίες δύο διεθνών ομιλητριών καθώς και τις ομιλίες ελλήνων ειδικών από την ΕΨΕ (Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία). Επίσης, υπήρξε ομιλία από αντιπρόσωπο του Συλλόγου “ΕΠΙΣΤΡΕΦΩ” – Φίλων Πασχόντων με ΔΠΤ.
Αποτελέσματα από τις κυριότερες θεραπευτικές παρεμβάσεις:
Γνωσιακή- συμπεριφορική θεραπεία (ΓΣΘ):
– Αποτελεσματική για ένα υποσύνολο ασθενών με Ψυχογενή Ανορεξία (ΨΑ) χωρίς όμως να υπερέχει σε αποτελεσματικότητα άλλων μορφών ατομικής και οικογενειακής θεραπείας.
– Ισχυρή τεκμηρίωση της αποτελεσματικότητάς της στην Ψυχογενή Βουλιμία (ΨΒ) και της υπεροχής της έναντι άλλων ψυχολογικών θεραπειών (θεραπεία εκλογής).
– Αποτελεσματική μόνο σε ένα ποσοστό μέχρι 50% των ασθενών με ΨΒ. Η «εκτεταμένη εκδοχή ΓΣΘ» μπορεί να επαυξάνει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας στη ΨΒ.
Στην αντιμετώπιση της Διαταραχής Επεισοδιακής Υπερφαγίας (ΔΕΥ) είναι πιο ισχυρά τεκμηριωμένη από άλλες θεραπείες αλλά δεν επιφέρει σημαντική ελάττωση του βάρους.
Οικογενειακή Θεραπεία:
– Αποτελεσματική παρέμβαση για εφήβους με ΨΑ. Ωστόσο, η υπεροχή της έναντι άλλων ειδικών ψυχοθεραπευτικών παρεμβάσεων στην εφηβική ΨΑ δεν στηρίζεται σε επαρκή εμπειρική τεκμηρίωση.
– Δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για την αποτελεσματικότητα της πολυ-οικογενειακής μορφής θεραπείας στην εφηβική ΨΑ.
Υπάρχουν περιορισμένες θετικές ενδείξεις για την αποτελεσματικότητα της σε έφηβους ασθενείς με ΨΒ, τόσο στη μονο-οικογενειακή όσο και την πολυ-οικογενειακή της μορφή.
Ψυχοδυναμικής Θεραπεία:
– Η «εστιασμένη» ψυχοδυναμική θεραπεία μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στην ΨΑ ενώ δεν έχει ελεγχθεί στην ΨΒ.
– Άλλες μορφές ψυχοδυναμικής θεραπείας εμφάνισαν μικρότερη ή ίση αποτελεσματικότητα με τη Γνωσιακή – Συμπεριφορική Θεραπεία σε ΨΒ και ΔΕΥ.
– Δεν στερείται εμπειρικού ελέγχου αλλά υπολείπεται σε τεκμηρίωση σε σχέση με άλλες ψυχοθεραπείες.
Διαπροσωπική Θεραπεία:
– Πιθανόν εξίσου αποτελεσματική με τη Γνωσιακή –Συμπεριφορική Θεραπεία στην ΨΒ, με τη διαφορά ότι το θεραπευτικό της αποτέλεσμα καθυστερεί και σε μεγάλο βαθμό επέρχεται αρκετό χρόνο μετά τη λήξη της θεραπείας.
– Στην ΨΑ η σχετική τεκμηρίωση είναι ακόμα ασθενής.
– Στη ΔΕΥ η ομαδική μορφή της διαπροσωπικής θεραπείας είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική, αλλά η ατομική μορφή πρέπει να ελεγχθεί περαιτέρω.
Αποτελέσματα Φαρμακευτικής Αγωγής:
– Κανένας φαρμακευτικός παράγοντας που έχει ελεγχθεί μέχρι σήμερα, δεν μπορεί να έχει ένδειξη στην ΨΑ, ακόμα και ως πρόσθετη θεραπεία.
– Η χορήγηση αντικαταθλιπτικής αγωγής (SSRIs, μεγάλες δόσεις) για τη θεραπεία της ΨΒ είναι μία χρήσιμη εναλλακτική της ψυχοθεραπείας και ο συνδυασμός τους μπορεί να επαυξάνει το αποτέλεσμα.
– Η τοπιραμάτη θα μπορούσε να είναι επιλογή δεύτερης γραμμής στην ΨΒ και είναι το μοναδικό φάρμακο με τεκμηριωμένη και κλινικά σημαντική επίδραση στην απώλεια βάρους στη ΔΕΥ.
– Η λισδεξαμφεταμίνη είναι το μοναδικό φάρμακο με κλινική ένδειξη τη θεραπεία της ΔΕΥ (Ιανουάριος 2015).
Σε επόμενα ερευνητικά βήματα μένουν να διερευνηθούν ο εμπειρικός έλεγχος μιας σειράς συναφών ζητημάτων (άλλες παρεμβάσεις, είδη και οργάνωση υπηρεσιών φροντίδας, ειδικά προβλήματα, ειδικές ομάδες ασθενών, νεότερες υπό δοκιμή παρεμβάσεις), η αποτίμηση της αποτελεσματικότητας βάσει διεθνών κριτηρίων και το Consensus ειδικών.
