26/02/2015 11:55
Ο πληθυσμός που τρέχει στην Ελλάδα, είτε περιστασιακά για λόγους υγείας, είτε περισσότερο συστηματικά, για παράδειγμα η προετοιμασία για τον Μαραθώνιο, έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια.
Παράλληλα αυξάνεται και ο αριθμός των ατόμων που υποφέρουν για μεγάλο χρονικό διάστημα από το λεγόμενο «σύνδρομο τριβής λαγονοκνημιαίας ταινίας».
Το σύνδρομο τριβής λαγονοκνημιαίας ταινίας πρόκειται για ένα βαθύ και συνεχόμενο, σχετικά εντοπισμένο πόνο στο έξω πλάι του γόνατος, με ή χωρίς αίσθημα τριξήματος. Ο πόνος γενικά αυξάνει με το τρέξιμο και ηρεμεί με τη ξεκούραση. To σύμπτωμα μπορεί να ξεκινήσει αιφνίδια μετά από το τρέξιμο ή να παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια μιας προπόνησης. Όσο η δραστηριότητα συνεχίζεται ο πόνος μπορεί να γίνεται πιο οξύς, ή μπορεί να έρχεται πιο γρήγορα στη διάρκεια μιας δεδομένης προπόνησης ή και τα δύο. Αποχή απο το τρέξιμο βοηθάει, αλλά τις περισσότερες φορές επιστροφή στο τρέξιμο σημαίνει και επιστροφή στα συμπτώματα.
Η λαγονοκνημιαία ταινία (ΛΚΤ) προσφύεται στο μεγάλο γλουτιαίο και τον τείνον τη πλατεία περιτονία μύες, ενώ καταφύεται (καταλήγει) στο έξω πλάι της κνήμης κάτω από το γόνατο. Στην πορεία της έξω απο το γόνατο η ΛΚΤ περνάει πάνω από τον έξω επικόνδυλο και προκειμένου να προστατευτεί από τη τριβή με τη σκληρή αυτή οστική προεξοχή συνήθως παρεμβάλλεται ένα μαλακό μαξιλαράκι με υγρό (ορογόνος θύλακος) ή λιπώδης ιστός πλούσιος σε νεύρωση.
Τι ακριβώς πονάει στο σύνδρομο τριβής λαγονοκνημιαίας ταινίας
Καταρχήν, το συγκεκριμένο σύνδρομο φαίνεται να είναι περισσότερο πίεσης παρά όπως αποκαλείται τριβής. Έχει φλεγμωνώδες πρότυπο πόνου (έντονη δυσκαμψία το πρωί, λίγο καλύτερα με το περπάτημα, χειρότερα με το τρέξιμο, ανταποκρίνεται στην αντιφλεγμονώδη αγωγή) και προκαλείται απο την επαναλαμβανόμενη και παρατεταμένη συμπίεση του λιπώδους στρώματος ή του ορογόνου θυλάκου κόντρα στο σκληρό έξω μηριαίο κόνδυλο.
Οι προδιαθεσικοί παράγοντες
1) Αδυναμία καμπτήρων ισχίου:
Αδυναμία του λαγονοψοΐτη (κυρίαρχος καμπτήρας μυς του ισχίου) έχει ως αποτέλεσμα την υπέρ-δραστηριότητα του τείνον τη πλατεία περιτονία μύ (βοηθητικός καμπτήρας στο ισχίο), ο οποίος προσπαθεί να αντισταθμίσει το έλλειμμα σε δύναμη στη κάμψη ισχίου. Η χρόνια ενεργοποίηση του τείνον τη πλατεία περιτονία μύ, αυξάνει και την τάση του, με αποτέλεσμα να αυξάνεται έτσι η τάση της ΛΚΤ. Η κακή δρομική τεχνική ευθύνεται συχνότερα για την αδυναμία των καμπτηρών μυών του ισχίου και παρατηρείται ιδιαίτερα συχνά τόσο σε ερασιτέχνες όσο και σε επαγγελματίες δρομείς. Άλλοι προδιαθεσικοί παράγοντες μπορεί να είναι «δυσλειτουργίες» στη μέση ή τις ιερολαγόνιες αρθρώσεις (δεν συνοδεύονται απαραίτητα με πόνο, άρα και λειτουργούν αθόρυβα).
2) Υπερ-δραστηριότητα του μέγα γλουτιαίου μύ:
Ομοίως με τη παραπάνω περίπτωση, η αύξηση της τάσης του μέγα γλουτιαίου μυ, θα έχει ως αποτέλεσμα επίσης την αύξηση της τάσης της ΛΚΤ, άρα και της συμπίεσης των μαλακών δομών κάτω από αυτή στον έξω μηριαίο κόνδυλο (γόνατο). Ο σημαντικότερος, μεταξύ άλλων, προδιαθεσικός παράγοντας αύξησης της δραστηριότητας του μέγα γλουτιαίου μυ σε δρομείς, είναι ο υπερβάλλων πρηνισμός στη ποδοκνημική. Όταν η ποδοκνημική πρηνίζει, όλο το κάτω άκρο σε κάθε επαφή με τη γη (μονοποδική φάση στήριξης στο τρέξιμο) έχει την τάση να στραφεί προς τα έσω. Ο μέγας γλουτιαίος ως ο ισχυρότερος έξω στροφέας του ισχίου, αλλά και ο έχων δράση και στη κνήμη μέσω της κατάφυσης της ΛΚΤ σε αυτή, καλείται να επαναφέρει όλο το κάτω άκρο σε ουδέτερη θέση στροφής (γόνατο να «κοιτάει» μπροστά) προκειμένου ο δρομέας να έχει ισορροπία σε κάθε πάτημα του. Όταν το αίτιο πρηνισμού της ποδοκνημικής είναι ανατομικό πρέπει να συνταγογραφούνται και να κατασκευάζονται ορθωτικά πέλματα έσω υποδήματος. Όταν το αίτιο είναι δυναμικό πρέπει να συνταγογραφούνται ειδικές ασκήσεις κινητικού ελέγχου και ΟΧΙ να υποστηρίζεται παθητικά το πόδι μέσα από το παπούτσι.
3) Δυναμικό βλαισό γόνατο:
Πρόκειται για το ποιο συχνά, βιβλιογραφικά αλλά και εμπειρικά, παρατηρούμενο λάθος δρομικό πρότυπο. Περίπου στα μισά της φάσης στήριξης συμβαίνει έσω στροφή στο ισχίο και προσαγωγή στο μηρό σε συνδυασμό με έσω στροφή στη κνήμη και δυναμικό πρηνισμό στη ποδοκνημική. Αυτή η κινησιολογική συμπεριφορά αυξάνει τη τάση στη ΛΚΤ λόγω απομάκρυνσης έκφυσης – κατάφυσης. Για όλα τα παραπάνω ευθύνεται κυρίως αδυναμία του μέγα γλουτιαίου μυ στο ισχίο. Πολλές φορές μπορεί να συνυπάρχει αδυναμία του έσω πλατύ μηριαίου μύ στο γόνατο και στον οπίσθιο κνημιαίο μύ στην ποδοκνημική. Σε αυτήν την περίπτωση συνταγογραφούνται ειδικές δρομικές ασκήσεις κινητικού ελέγχου που εστιάζουν στον κορμό και το κάτω άκρο. Εάν λανθασμένα εστιάσει κανείς στο πρηνισμό της ποδοκνημικής και εφαρμοστεί ορθωτικό πέλμα, πιθανόν να δημιουργηθούν άλλα προβλήματα στο άκρο πόδι ή πόνος στο εσωτερικό διαμέρισμα του γόνατος.
4) Πτώση λεκάνης:
Πρόκειται για την πτώση της λεκάνης, κάτω από το οριζόντιο επίπεδο, αντίθετα από το πόδι στήριξης. Η επαναλαμβανόμενη αυτή κινητική συμπεριφορά αυξάνει επίσης την τάση στη ΛΚΤ, λόγω απομάκρυνσης έκφυσης – κατάφυσης. Για τη συγκεκριμένη εμβιομηχανική απόκλιση συνήθως ευθύνεται αδυναμία στο μέσο γλουτιαίο μύ και ανισορροπίες στη δραστηριότητα άλλων σταθεροποιών μυών γύρω από τη λεκάνη. Συνήθως συνοδεύεται επίσης από υπερδραστηριότητα στους σύστοιχους παρασπονδυλικούς μύες οι οποίοι προκαλούν οσφυαλγία που σχετίζεται με το τρέξιμο. Ομοίως με παραπάνω και σε αυτήν τη συνδρομή συνταγογραφούνται ειδικές ασκήσεις ελέγχου της λεκάνης και του ισχίου. Όταν ενδείκνυται εφαρμόζεται επίσης κινητοποίηση σπονδυλικών αρθρώσεων (Manual Therapy).
Από όλα τα παραπάνω αξίζει να θυμόμαστε οτι κάθε άνθρωπος-ασθενής, δρομέας ή περιπατητής είναι ιδιαίτερος και μοναδικός. Γι’ αυτό και δεν υπάρχουν έτοιμα πρωτόκολλα αποκατάστασης στο «σύνδρομο τριβής/συμπίεσης λαγονοκνημιαίας ταινίας», το οποίο εξ ορισμού δηλώνει «συνδρομή» πολλών παραγόντων μαζί.
Πηγή: health.in.gr